Mobilizacje stawów w MTG

Klatka piersiowa – Uwalnianie oddechu / przywracanie równowagi napięć przód/tył w obrębie żeber i tkanek miękkich

• Wykład na temat łączenia technik tkanek miękkich z mobilizacją stawów. Mobilizacje stawowe jako delikatne techniki „niebezpośrednie”, a nie manipulacje z użyciem dużej siły
• Body reading (ang. czytanie ciała) pod kątem równowagi napięć przód-tył i w ruchach rotacji
• Umiejętności palpacyjne: Restrykcje w obrębie tkanek miękkich i stawów: opór końcowy twardy lub miękki / odróżnianie restrykcji stawowych od powięziowych / mięśniowych.
• Omówienie trójpłaszczyznowego ruchu żeber i badanie palpacyjne restrykcji, a następnie techniki mobilizacji stawów w obrębie żeber przy końcach mostkowych i kręgosłupowych.
• Omówienie celów terapeutycznych i demonstracja pracy przy uwalnianiu oddechu i przywracaniu równowagi napięć w obrębie przedniej i tylnej powierzchni klatki piersiowej; body reading pod kątem wzorców oddechowych i swobody w ruchach rotacji, zgięcia bocznego i utrzymywaniu postawy stojącej; praca z przeponą z wykorzystaniem technik mobilizacji stawowych i technik tkanek miękkich.
• Ćwiczenia w parach (przed lub po obiedzie, w zależności od tempa zajęć)

Stopa i staw skokowy i ich rola w utrzymywaniu równowagi, absorpcji wstrząsów i prawidłowego rozkładania ciężaru ciała na płaszczyźnie podparcia.

1. Wykład na temat anatomii i kinezjologii ruchu stopy / stawu skokowego

• Pronacja/supinacja/ inwersja/ewersja / zgięcie/wyprost – techniki dla tkanek miękkich i stawów
  – Staw skokowo-goleniowy w ruchu zgięcia podeszwowego/grzbietowego
  – Kość sześcienna i łódkowata w ruchu pronacji/supinacji
• Przywracanie równowagi napięć w obrębie stopy: łuk boczny, przyśrodkowy i poprzeczny
• Tkanki miękkie
  – Rozcięgno podeszwowe
  – Przedział tylny mięśni podudzia (mięsień brzuchaty łydki, mięsień płaszczkowaty, mięsień piszczelowy tylny)
  – Przedni przedział mięśni podudzia
  – Mięśnie strzałkowe w ruchach inwersji/ewersji

2. Demonstracja technik mobilizacji stawów
3. Ćwiczenia w parach
4. Demonstracja technik tkanek miękkich
5. Ćwiczenia w parach
6. Praca na stojąco w polu grawitacyjnym: uwalnianie stawu skokowego i poprawa toru ruchu.

Prawdopodobnie najważniejszy dzień warsztatów, wprowadzający do mobilizacji stawów.

Umiejętność mobilizacji różnych stawów w ciele jest nieocenionym narzędziem w pracy z klientem. W przeciwieństwie jednak do terapii opartej na wykorzystaniu protokołów czy schematów, jest ona raczej sztuką, a nie rzemiosłem i jako taka wymaga od terapeuty delikatności i cierpliwości oraz, jak nazywał to mój ulubiony nauczyciel, „pewności palpacyjnej” .

Mimo, że kręgosłup jest pod tym kątem najtrudniejszą okolicą, zaczniemy mobilizację stawów właśnie od niego, żeby zrozumieć zasady pracy i stopniowo ćwiczyć praktyczne umiejętności przez pozostały czas kursu. Po opanowaniu zasad mobilizacji stawów na kręgosłupie praca na pozostałych stawach będzie stosunkowo prostym zadaniem.

Dokładne badanie palpacyjne kręgów oraz omówienie teoretyczne i ćwiczenia praktyczne w temacie biomechaniki kręgosłupa.

• Wykład na temat anatomii kręgosłupa i wprowadzenie do biomechaniki kręgosłupa
  – Prawo Fryette’a dotyczące rotacji i zgięcia bocznego
  – Krótkie wprowadzenie do krzywizn kręgosłupa i możliwości ich wykorzystania w terapii
• Demonstracja i ćwiczenia w parach: palpacja wyrostków kolczystych i poprzecznych odcinka piersiowego i lędźwiowego kręgosłupa w trójpłaszczyznowym ruchu do zgięcia, wyprostu, zgięcia bocznego i rotacji z uwzględnieniem zasad prawa Fryette’a.
• Demonstracja i ćwiczenia w parach: dokładna palpacja ruchu kręgów szyjnych jako wstęp do technik terapeutycznych omawianych w kolejnych dniach
  – Lokalizowanie podrażnionych lub bolesnych kręgów poprzez palpację podrażnionej tkanki ścięgnistej oraz ograniczeń ruchomości, zwłaszcza w ruchu ślizgu bocznego kręgu.
  – Delikatna oscylacja jako wstęp do mobilizacji kręgów.

• Demonstracja i ćwiczenia w parach: ruchomość kolana
  – Ślizg przód/tył, rotacja kości piszczelowej w stosunku do kości udowej
  – Mobilizacja kości strzałkowej
• Techniki tkanek miękkich przywracające prawidłowe funkcjonowanie kolana
  – Tor ruchu rzepki
  – Równoważenie napięć mięśniowo-powięziowych w kierunkach: bocznym/przyśrodkowym/ przednim/tylnym/ rotacyjnym
  (pasmo biodrowo-piszczelowe, mięśnie przywodziciele, mięsień czworogłowy, grupa tylna mięśni uda- hamstringi)
• Demonstracja i ćwiczenia w parach

Mobilność i tory ruchu stawu biodrowego w kontekście równoważenia napięć w obrębie miednicy.

• Mobilizacja stawu biodrowego we wszystkich płaszczyznach ruchu
  – Techniki energii mięśniowej pod kątem tkanek miękkich i stawów
• Uwalnianie tkanek miękkich w obrębie mięśni stawu biodrowego w ruchach zgięcia/wyprostu/rotacji
  – Proksymalny odcinek grupy tylnej mięśni uda, mięsień prosty uda, mięśnie przywodziciele
  – Demonstracja i ćwiczenia w parach
• Uwalnianie tkanek miękkich w obrębie mięśni rotatorów tylnych stawu biodrowego:
  – Mięśnie: gruszkowaty, pośladkowy średni i mały, zasłaniacz wewnętrzny, czworoboczny uda i mięśnie bliźniacze
• Demonstracja i ćwiczenia w parach

• Mięsień lędźwiowy i mięsień biodrowy
  – Demonstracja i ćwiczenia w parach
• Przejście z pracy na miednicy do odcinka lędźwiowego
  – Różnicowanie L5-S1
  – Rotacja L5/L4
• Wykład i badanie palpacyjne ruchomości kości miednicy/kości krzyżowej/przejścia lędźwiowo-krzyżowego.
  – Inflare/outflare (otwieranie/zamykanie), upslip/downslip, zaburzenia równowagi pomiędzy kośćmi miednicznymi
  – Spojenie łonowe

Po zbalansowaniu napięć w obrębie miednicy i przywróceniu równowagi w ruchach rotacji, przodo- i tyłopochylenia oraz po uwolnieniu kości krzyżowej od napięcia pochodzącego z przyczepów mięśni nóg i kręgosłupa, przejdziemy do pracy na samym kręgosłupie.

Przywrócimy swobodę ruchu w stawach międzywyrostkowych we wszystkich płaszczyznach ruchu: do zgięcia, wyprostu, rotacji i zgięcia bocznego. Następnie uzupełnimy pracę technikami dla tkanek miękkich w celu uwolnienia napięć mięśniowych i powięziowych.

• Przegląd anatomii i biomechaniki kręgów w prawidłowym ruchu kręgosłupa.
  – Techniki w skłonie bocznym i rotacji (przydatne także w pracy ze skoliozami, ale nie zdążymy omówić ich szczegółowo)
• Techniki równoważące napięcia w ruchach zgięcia i wyprostu odcinka lędźwiowego z elementami mobilizacji stawów i technikami na tkanki miękkie w obrębie kręgosłupa.
  – Pozycjonowanie ciała klienta i wykorzystanie jego ruchu w terapii
  – Demonstracja i ćwiczenia w parach: zgięcie i wyprost odcinka lędźwiowego kręgosłupa
• Demonstracja i ćwiczenia w parach: w pozycji leżącej na boku z wykorzystaniem technik tkanek miękkich i mobilizacji stawów w ruchach do rotacji kręgosłupa lędźwiowego i piersiowego.

• Omówienie i demonstracja technik równoważenia wzorców napięcia powięziowego i mięśniowego w obrębie jamy brzusznej i klatki piersiowej (napięcia te mogą wpływać na plecy)
  – Wzorce oddechowe u klientów zablokowanych w ustawieniu wdechowym i wydechowym
  – Mięsień prosty brzucha i mięśnie skośne
  – Mięsień piersiowy większy i mniejszy
  – Praca na żebrach i przeponie w celu poprawy swobody oddychania
• Ćwiczenia w parach: brzuch i klatka piersiowa

1. Mobilizacja tkanek miękkich i stawów
2. Przechodzimy płynnie z kręgosłupa piersiowego na odcinek szyjny
3. Trójpłaszczyznowa praca w pozycji siedzącej dla ruchów zgięcia, wyprostu, rotacji i zgięcia bocznego
4. Na koniec praca na szyi i karku w pozycji leżącej, leżącej na plecach i na boku.
   

—————–

Przywracanie równowagi napięć w obrębie obręczy barkowej

• Uwolnienie łopatki względem żeber dla prawidłowej mobilności i stabilności obręczy barkowej
  – W leżeniu na brzuchu: mięśnie równoległoboczne, najszerszy grzbietu; ruchomość żeber
  – W leżeniu na boku: uwolnienie mięśnia podłopatkowego i mięśni obłych
  – Techniki powięziowe
  – Demonstracja i ćwiczenia w parach
• Uwolnienie kości ramiennej względem łopatki
  – Zespół ciasnoty podbarkowej
  – Mobilizacja stawów we wszystkich kierunkach ruchu
  – Restrykcje mięśniowe ograniczające ruchomość: z przodu/z tyłu/z boku
  – Demonstracja i ćwiczenia w parach

Krótka demonstracja i ćwiczenia w parach: wzorce napięć w obrębie stawu łokciowego i przedramienia

• Łokieć tenisisty i golfisty
• Mobilizacja stawu nadgarstkowego
• Krótkie wprowadzenie i demonstracja technik przy restrykcjach w obrębie nadgarstka

• Demonstracja i ćwiczenia w parach: przejście szyjno-piersiowe
  – Mobilizacja stawów do zgięcia bocznego i rotacji
  – Techniki tkanek miękkich stosowane na mięśniach w obrębie przejścia szyjno-piersiowego
• Demonstracja ćwiczenia w parach: trójpłaszczyznowa praca na siedząco w polu grawitacyjnym w ruchach rotacji, zgięcia bocznego, zgięcia / wyprostu z mobilizacją tkanek miękkich i stawów
  – Odcinek lędźwiowy kręgosłupa
  – Odcinek piersiowy kręgosłupa
• Demonstracja i ćwiczenia w parach: ostateczne przywrócenie równowagi napięć w obrębie przejścia czaszkowo-szyjnego
  – Mobilizacja stawów
  – Techniki tkanek miękkich dla szyi i karku

Tworząc swoją koncepcję pracy Art opierał się w znaczący sposób na swoich przemyśleniach oraz intuicji. Teraz wiemy, że jego techniki bazują na reakcji z pobudzenia receptorów śródbłonkowych znajdujących się w powięzi.

Wiemy też, że reakcja fizjologiczna, którą otrzymamy stymulując te receptory to wazodylatacja. Dzięki reakcji zwrotnej, uzyskujemy rozluźnienie tkanek, ich uelastycznienie oraz zwiększanie zakresów ruchomości.

Koncepcja pracy prezentowana przez Arta Riggsa wykorzystuje zjawisko mechanotransdukcji. Dzięki temu zjawisku, możemy wpływać poprzez powięź na inne struktury w organizmie naszego pacjenta. Koncepcja pozwala regulować tkanki nie tylko lokalnie, w miejscu pracy, ale też globalnie, dając możliwość korekcji np. postawy ciała.

• Zajęcia rozpoczynają się punktualnie o 9:00 i trwają do 18:00 z 1h przerwą na obiad i dwiema przerwami kawowymi w bloku porannym i wieczornym.
• Każdy blok rozpoczyna się wykładem na temat anatomii danego obszaru i celów terapeutycznych, po którym przeprowadzona zostanie demonstracja technik i ćwiczenia w parach.
• Trzeciego, lub czwartego dnia kursu w godzinach wieczornych przewidziano wyjątkowe doświadczenie edukacyjne stanowiące idealne połączenie integracji społecznej, wymiany doświadczeń życiowych i eksperymentalnej degustacji polskich trunków.

Pacjenci uwielbiają pracę z ciałem i mam szczerą nadzieję, że wszyscy terapeuci podzielają tę sympatię. Niemniej jednak, często mam okazję słuchać zażaleń z obydwu stron – nawet wykwalifikowani i doświadczeni praktycy zgłaszają, że najczęstszą krytyką, jaką otrzymują od pacjentów jest to, że w zasadzie masaż za każdym razem jest praktycznie taki sam, a chcieliby czegoś nowego lub pojawiają się problemy zdrowotne wymagające zmiany sposobu pracy.

Pisarz i humorysta Oscar Wilde żartował: „Konsekwencja jest ostatnim schronieniem ludzi bez wyobraźni”. Niektórzy terapeuci odczuwają nudę i wypalenie zawodowe, a część z nich doznaje wręcz urazów wskutek wykonywania rutynowo tych samych czynności bez skupienia i pomysłowości. Taka praca, bez prawdziwej terapeutycznej kreatywności, prowadzi z czasem do utraty poczucia spełnienia zawodowego. Jeśli czujesz, że trochę stanąłeś w miejscu, ten warsztat jest dla Ciebie.

Nawet dobrze wyszkolonym i doświadczonym fizjoterapeutom zdarza się powtarzać ten sam proces terapeutyczny podczas każdej sesji i zastanawiać się, dlaczego nie następuje żadna znacząca poprawa. Einstein ujął to bardzo dobrze: „Szaleństwem jest robić wciąż to samo i oczekiwać różnych rezultatów”.

Istotnym aspektem tego problemu jest również nieustająca “pogoń za bólem” i praca ograniczona jedynie do okolicy, w której pacjent zgłasza dolegliwości. Bardzo często lokalne problemy wynikają z globalnego braku równowagi w ciele lub większej dysfunkcji, która pozostaje nierozwiązana. Ida Rolf podsumowała to słowami: „Pracuj tam, gdzie nie boli”.

Niniejszy kurs ma na celu umożliwienie kursantom wejście na jeszcze wyższy poziom w swojej praktyce – zarówno pod względem umiejętności terapeutycznych, jak i pośrednio przyczyniając się do sukcesu finansowego. Omówiona zostanie praca w stylu serii zabiegów terapeutycznych, w której każde kolejne spotkanie jest kontynuacją procesu nakierowanego na rozwiązanie konkretnych problemów pacjenta, ale bez pomijania ważnej dla klienta przyjemności i poczucia zrelaksowania całego ciała na koniec zabiegu.

Pojedyncza sesja zawsze będzie zabiegiem obejmującym całe ciało, aby uniknąć skakania (dosłownie jak w grze w klasy) od jednego problematycznego miejsca do drugiego, na koniec zostawiając pacjenta bez poczucia integracji – gwarantując w ten sposób, że będzie do nas przychodził tylko wtedy, kiedy ma jakiś problem zdrowotny.

Art Riggs