TRZECI POZIOM
PODEJŚCIE ZINTEGROWANE (110 GODZIN)
OPIS METODY
Współczesna analiza ruchu ciała skupia się na złożonych procesach i mechanizmach odbywających się głównie w macierzy pozakomórkowej. Interdyscyplinarne podejście do badania macierzy pozakomórkowej, jej dynamiki i interakcji z pozostałymi strukturami umożliwiła duży postęp w zrozumieniu biologii człowieka. Badania nad komórkową mechanobiologią zaczynają powoli pokazywać, w jaki sposób komórki, narządy i układy ciała adaptują się do działania siły grawitacji, dzięki czemu analiza biomechaniki i patomechaniki na różnych poziomach organizacji ciała staje się coraz bardziej dostępna.
Badanie dynamiki żywego organizmu w obrębie najmniejszych szczegółów jego budowy stało się możliwe dzięki wykorzystaniu wyrafinowanych mikroskopów elektronowych i nowych metodologii. Współdziałanie różnych dziedzin nauki znacząco przyspieszyło tempo badań i przez to wymusiło zmianę przestarzałych interpretacji obserwowanej przez nas rzeczywistości.
Nowo odkryte fakty tworzą podstawę zupełnie nowych paradygmatów w rozumieniu ruchu ciała. Nie myśli się już o ciele jak o kruchej konstrukcji i odchodzi się od nadmiernie uproszczonych modeli mechanicznych, których używaliśmy w przeszłości.
W ciągu ostatnich 20 lat bardzo mocno rozwinęły się neuronauki – stworzono wiele wydziałów bioinżynierii na wiodących uniwersytetach i w centrach badawczych, dzięki czemu możemy teraz rzucić okiem na zjawiska neurologiczne będące podstawą ruchu ciała człowieka.
W dobie tak dużego postępu, konserwatywne koncepcje dotyczące ciała muszą jak najszybciej wchłonąć efekty najnowszych badań.
Największym wyzwaniem w badaniu żywego organizmu jest zdefiniowanie teoretycznych ram pozwalających zrozumieć ciało jako złożony układ biologiczny, który nie tylko gromadzi i przetwarza energię metaboliczną, ale także zbiera i przetwarza informacje. Zazwyczaj oddzielamy nauki społeczne od nauk biologicznych, chemię od fizyki i biologię od psychologii. Współczesna nauka bardzo mocno wyróżnia się właśnie współpracą wielu różnych dyscyplin. Dla przykładu, nowe narzędzia w fizyce i inżynierii (pomiar i analiza ruchu w nanoskali) umożliwiły dokładniejsze opisywanie zjawisk przynależnych wcześniej wyłącznie naukom biologicznym.
Niezależnie jednak od postępu nauki, biologiczna złożoność ludzkiego ciała jest wciąż niemożliwa do odszyfrowania i pełnego zrozumienia – jest to jeszcze trudniejsze, kiedy próbujemy opisywać je, analizując jego elementy w odizolowaniu od siebie, bez łączenia wszystkiego w całość.
Struktura żywego organizmu jest hierarchiczna i integruje najmniejsze jego elementy (DNA, białka, węglowodany, tłuszcze) przez wiele poziomów organizacji – od organelli komórkowych do komórek, przez tkanki do narządów i układów narządów. Jednym z największych wyzwań dla medycyny jest zrozumienie, w jaki sposób tak wiele różnych cząsteczek, wchodząc ze sobą w interakcje, tworzy i organizują ostatecznie całe ciało, wykazując właściwości, które nie mogą być wyjaśnione tylko przez pryzmat indywidualnych właściwości każdej z tych cząstek ani tylko z poziomu obserwatora.
Koncepcje fizyczne, takie jak dynamika, statyka i proces stochastyczny są niewystarczające do opisania takich zjawisk jak: adaptacja do środowiska, zmiany właściwości (cykliczne lub regularne), molekularne „silniki” (kinezyna), powstawanie i utrzymywanie się wspomnień, cykl azotowy. (National Research Council, 2010)
Aktualne, nowoczesne propozycje zrozumienia biologii utrzymują nas w przestrzeni pomiędzy biochemią i biofizyką, odchodząc już od powszechnie uznawanego modelu czysto biochemicznego.
Badania wokół inżynierii nanomateriałowej pozwalają odpowiedzieć na pytania dotyczące pojemności tkanek na samoorganizację i auto-odbudowę, które są nieodłączną częścią procesów życiowych, na różnych poziomach organizacji od białka aż do ekosystemu planetarnego (wymiana pomiędzy organizmami żywymi a środowiskiem).
W poszukiwaniu pierwszych bodźców, które odebrało nasze ciało w ciągu życia, cofamy się aż do łona matki (możemy już wtedy odbierać bodźce dzięki plastyczności tego środowiska). Można powiedzieć, że już wtedy, na swój sposób, tworzą się pierwsze adaptacje i każdy z nas nabywa możliwość przeżywania doświadczenia świata w sposób indywidualny. Badacze próbują wyjaśnić, w jaki sposób siły mechaniczne prowadzą do zmian fizjologicznych, które mogą być tragiczne w skutkach dla tkanek. Na przykładzie rozlanego uszkodzenia aksonalnego, badania pokazały rolę integryn (białek przenoszących ładunek w macierzy pozakomórkowej w okolicy neuronów) jako łącznika pomiędzy zewnętrznymi siłami i wewnętrznymi zmianami fizjologicznymi.
Nawet mechanizmy tak podstawowe dla naszej biologii jak te dotyczące równowagi w środowisku wewnętrznym i homeostazy uległy rewizji w ostatnich latach. W 1936 roku Węgier Hans Seyle zidentyfikował mechanizm obronny, pojawiający się w ciele, przeciwdziałający skutkom agresji. Mechanizm później opisano jako stres, którego pojawienie się miało dopełniać wszystkie zjawiska utrzymujące homeostazę organizmu (równowagę podobnych elementów). Ostatnio (lata ’80 ubiegłego stulecia) mówiło się o tym, że homeostaza dotyczy tylko odpowiedzi adaptacyjnych ograniczonych w czasie i skierowanych na działanie konkretnego bodźca, podczas gdy teraz koniecznym wydaje się mówienie o allostazie (równowaga pomiędzy różnymi czynnikami). Allostaza, poza pierwotnym bodźcem, bierze pod uwagę także obciążenia środowiskowe, społeczne, uwarunkowania psychologiczne i wspomnienia poprzednich urazów. Zależnie od stanu allostazy, autonomiczny układ nerwowy, oś podwzgórze-przysadka-nadnercza, układ krwionośny, ogólny metabolizm i układ immunologiczny są aktywowane przez mediatory biologiczne, takie jak glukokortykosteroidy, katecholaminy, aminokwasy pobudzające, cytokiny, GABA, DHEA-S itd. Należy podkreślić, że odpowiedź allostatyczna zawiera w sobie ocenę poznawczą ze strony organizmu, w której łączy ono (w różnych proporcjach u różnych osób), nie tylko tendencje genetyczne, ale również reakcje wywołane stresem w różnych okolicznościach w przeszłości – dokładnie tak, jakby zaangażowany był proces uczenia się. Nie wykluczone, że także zmiany ewolucyjne, spowodowane zmiennością w środowisku, grają pewną rolę w omawianej ocenie poznawczej. W sytuacji, gdy odpowiedź organizmu jest nieadekwatna albo działanie stresorów się wydłuża, mechanizm allostatyczny jest zablokowany, w efekcie czego dochodzi do kumulacji obciążenia allostatycznego, które ostatecznie prowadzi do ogólnego zmęczenia, generując predyspozycje do fizycznych albo psychicznych chorób. Analizując powyższe informacje w rozszerzonym, holistycznym kontekście – od fizjologicznego, przez behawioralny do środowiskowego – można dojść do wniosku, że mechanizm stworzony po to, by przeciwdziałać agresji, nabiera potencjału patologicznego, nawet jeszcze bardziej agresywnego dla organizmu – w którym organizm sam staje się bodźcem stresowym (podukłady nie reagują, albo reagują chaotycznie*). Taki organizm można nazwać organizmem uwrażliwionym.
Postawa ciała zmienia się w ciągu naszego życia, a w konsekwencji zmian posturalnych, pojawiają się pewne konieczne adaptacje. Zmiany te często prowadzą do serii bolesnych dysfunkcji i mogą prowadzić do zmian na poziomie wisceralnym i opon mózgowych. Narządy wewnętrzne są mechanicznie połączone z systemem mięśniowo-powięziowym, tworząc swego rodzaju własny system (układ wisceralno-powięziowy). Podobna sytuacja ma miejsce na poziomie opon mózgowych.
Mechaniczne połączenia w obrębie mostu mięśniowo-oponowego i więzadła karkowego tworzą łącznik pomiędzy układem mięśniowo-powięziowym i układem oponowym. Tą drogą zmiany w narządach wewnętrznych i oponach mózgowych mogą wpływać na pracę układu mięśniowo-szkieletowego.
Mając na uwadze powyższe, obydwa układy muszą zostać zbadane i, jeśli to konieczne, poddane terapii w kompleksowym podejściu, które zawiera w sobie pracę na układzie powięziowym.
Rozwinięcie pięciu seminariów POZIOMU III ma na celu zintegrowanie teoretycznej i praktycznej wiedzy zdobytej przez kursanta na wcześniejszych poziomach somato-sensorycznej integracji mięśniowo-powięziowej.
GŁÓWNY CEL
Nabycie przez kursanta i udoskonalenie narzędzi potrzebnych do oceny i globalnego leczenia dysfunkcji, które wpływają na układ opon mózgowych, układ wisceralno-powięziowy, jak również na wzorce posturalne ludzkiego ciała (włączamy je w spójny proces terapeutyczny układu powięziowego).
SZCZEGÓŁOWE KOMPETENCJE W ZAKRESIE WIEDZY (TEORIA)
Kursant będzie umiał:
- Zestawić ze sobą dysfunkcje układu mięśniowo-powięziowego i procesy allostazy
- Zidentyfikować główne centra dynamiczne powięzi i przedyskutować ich charakterystykę (centra ruchu dynamicznego)
- Wykazać się pogłębioną wiedzą z zakresu anatomii, fizjologii, patofizjologii i neurofizjologii układu wisceralno-powięziowego.
- Zintegrować analizę patomechaniki układu wisceralno-powięziowego z układami mięśniowo-powięziowym i opon mózgowych
- Zidentyfikować wisceralno-powięziowe struktury związane z dysfunkcjami układu mięśniowo-powięziowego
- Wykazać się znajomością funkcjonowania układu napięć posturalnych
- Wykazać się znajomością różnych dróg odbierania informacji (zewnętrzne punkty pobierania informacji)
- Wykazać się znajomością różnych mechanoreceptorów i sposobów, w jaki działają (punkty wejścia)
- Wykazać się znajomością różnych dróg przenoszenia sił na poziomie rdzenia kręgowego
- Wykazać się znajomością obszarów mózgu odpowiadających za przetwarzanie wrażeń czuciowych i ruchu
- Zidentyfikować fazy procesu poznawczego zgodnie z aktualnym modelem bio-psycho-społecznym
- Wykazać się znajomością ścieżek odpowiedzi ruchowej i możliwości manualnej modulacji (selektywna indukcja manualna, SMI)
- Zintegrować w terapii nowy dynamiczny wzorzec w różnych częściach ciała
- Wykazać się znajomością procedur terapeutycznych ukierunkowanych na zmianę wzorców
- Wykazać się znajomością różnych procedur manualnych dla optymalizacji funkcji mechanoreceptorów. SMI.
- Opisać Statyczną / Dynamiczną Integrację
KOMPETENCJE ZAWODOWE
- Analiza i zastosowanie kompleksowego procesu terapeutycznego dynamicznych centrów powięziowych
- Znajomość różnych poziomów palpacji i możliwość ich rozpoznawania
- Umiejętność wprowadzania tkanki do punktu zrównoważonego napięcia błonowego
- Umiejętność zintegrowania i ponownego zbadania pacjenta po terapii
- Rozwinięcie umiejętności palpacyjnych umożliwiających dokładne badania dysfunkcji wisceralnych
- Zastosowanie procedur terapeutycznych związanych z procesem leczenia zaburzeń wisceralnych
- Ocena statycznych i dynamicznych wzorców z punktu widzenia tensegracji
- Ocena dysfunkcji dróg przetwarzania informacji w obrębie układu napięcia posturalnego
- Śledzenie procesu terapeutycznego w trzech fazach: poszukiwanie, osadzenie i reorganizacja
- Auto-terapia
Pierwsze seminarium Zintegrowanych Procedur Indukcji Mięśniowo-Powięziowej (dwa i pół dnia – 22 godziny).
GŁÓWNY CEL
Nabycie przez kursanta i udoskonalenie narzędzi potrzebnych do oceny i globalnego leczenia dysfunkcji układu powięziowego. Program przewiduje dyskusję na poniższe tematy i zastosowanie ich w praktyce:
Specyficzne kompetencje w zakresie wiedzy (teoria)
- Rozwinięcie konceptu układów
- Zrozumienie układu powięziowego jako złożonego systemu biologicznego
- Opisanie fenomenu komunikacji międzykomórkowej i jej znaczenia w fizjologii złożonych układków biologicznych
- Przeniesienie złożoności procesu komunikacji międzykomórkowej na dynamikę układu powięziowego
- Analiza przetwarzania informacji przez układ nerwowy wg modelu neuroglejowego
- Plastyczność powięziowa a neurodynamika
- Analiza fenomenu czucia ciała i percepcji bólu
- Omówienie zjawiska przyjemność-ból-alergia
- Analiza dysfunkcji mięśniowo-powięziowej z perspektywy allostatycznej
- Analiza ruchu globalnego wg koncepcji „dynamicznych centrów ruchu”
- Dyskusja nad stabilizacją ruchu ciała
- Umiejętność rozpoznawania wzorców inercji tkankowej i terapeutycznych punktów krytycznych
- Rozwinięcie koncepcji granic i jej rola w procesie terapeutycznym
- Rozwinięcie praktycznych umiejętności w zakresie zintegrowanych procedur
Umiejętności zawodowe (praktyka)
- Rozwinięcie złożonego systemu zdolności terapeutycznych w odniesieniu do układu powięziowego
- Znajomość technicznych aspektów zintegrowanych procedur
- Znajomość procesów systemowej oceny dysfunkcji powięziowych
- Umiejętność identyfikowania, opisu i rozróżnienia procedur terapeutycznych Indukcji Mięśniowo-Powięziowej
- Umiejętność zaprojektowania i zastosowania procesu terapeutycznego
- Umiejętność oceny wzorców dynamicznych zintegrowanego ruchu
- Śledzenie procesu terapeutycznego w trzech fazach: poszukiwania, osadzania i reorganizacji
- Zastosowanie najpopularniejszych specyficznych procedur w restrykcjach układu powięziowego
- Zastosowanie procedur utrzymanej mobilizacji i indukcji mięśniowo-powięziowej
- Zastosowanie procedur globalnych na układzie mięśniowo-powięziowym ludzkiego ciała
- Umiejętność integracji i ponownego badania pacjenta po terapii
- Umiejętność oceny reakcji / odpowiedzi ze strony pacjenta podczas procesu terapeutycznego
- Znajomość konsekwencji fizjologicznych i zmian strukturalnych zachodzących podczas procesu terapeutycznego
- Rozpoznawanie sytuacji ryzykownych
- Organizacja procesu ponownego badania i postępów w terapii
Drugie seminarium Indukcji Mięśniowo-Powięziowej i jej zastosowania w integracji układów ciała (dwa i pół dnia – 22 godziny):
GŁÓWNYC CEL
Nabycie przez kursanta i udoskonalenie narzędzi potrzebnych do oceny i globalnego leczenia dysfunkcji, które wpływają na „płyny ciała”. Seminarium jest teoretyczno-praktyczne i omawia zastosowanie Indukcji Mięśniowo-Powięziowej w różnych układach krążenia ciała. Program przewiduje dyskusję na poniższe tematy i zastosowanie ich w praktyce:
- Rola różnych przenośników płynowych w utrzymaniu zdrowia
- Rola układu płynowego w obrębie układu nerwowego
- Charakterystyka płynu mózgowo-rdzeniowego i jego integracja z płynem śródmiąższowym w obrębie miąższu mózgu
- Główne kierunki eksploracji i leczenia zaburzeń w obrębie płynów ciała
- Świadomość ciała i własnych zdolności palpacyjnych oraz osobiste podejście terapeuty
- Różne elementy uwagi
- Kontakt z pacjentem: ułożenie ręki i jakość kontaktu
- Różne poziomy palpacji i ich rozpoznawanie
- Koncepcja punktów podparcia – klasyfikacja typów punktów podparcia oraz ich charakterystyki
- Identyfikacja fizjologicznych i patologicznych wzorców ruchu punktu podparcia
- Wzorce inercji tkankowej i krytyczne obszary terapeutyczne
- Zrównoważone napięcie błonowe
- Zrównoważony punkt napięcia błonowego
- Trzy fazy terapii: poszukiwanie, osadzenie i reorganizacja
- Procedury w obrębie układu oponowego
- Integracja i ponowna ocena pacjenta po zastosowanym leczeniu
Trzecie seminarium Indukcji Wisceralno-powięziowej (dwa i pół dnia – 22 godziny)
GŁÓWNY CEL
Nabycie przez kursanta i udoskonalenie narzędzi potrzebnych do oceny i globalnego leczenia dysfunkcji, które wpływają na układ powięziowy z punktu widzenia układu wisceralno-powięziowego. Seminarium jest teoretyczno-praktyczne i omawia zastosowanie Indukcji Wisceralno-Powięziowej. Program składa się z przedyskutowania i zastosowania następujących tematów:
- Anatomia, fizjologia, patofizjologia i neurofizjologia układu wisceralno-powięziowego
- Duże układy w obrębie rozcięgna wisceralno-powięziowego
- Wpływ dysfunkcji wisceralno-powięziowcyh na patomechanikę ciała
- Analiza patomechaniki układu wisceralno-powięziowego w odniesieniu do układów mięśniowo-powięziowego i oponowego
- Delikatne unerwienie układu wisceralno-powięziowego
- Ocena struktur wisceralno-powięziowych w odniesieniu do dysfunkcji układu mięśniowo-szkieletowego
- Identyfikacja struktur wisceralno-powięziowych związanych z dysfunkcjami układu mięśniowo-szkieletowego
- Umiejętność zastosowania procedur terapeutycznych związanych z leczeniem dysfunkcji wisceralnych
Czwarte seminarium Integracji Mięśniowo-Powięziowej w obrębie macierzy ciała (dwa i pół dnia – 22 godziny):
GŁÓWNY CEL:
Nabycie przez kursanta i udoskonalenie narzędzi potrzebnych do oceny i globalnego leczenia dysfunkcji, które wpływają na układ powięziowy z punktu widzenia integracji macierzy ciała. Seminarium jest teoretyczno-praktyczne i omawia zastosowanie integracji mięśniowo-powięziowej w kontekście układu nerwowego. Program przewiduje dyskusję na poniższe tematy i zastosowanie ich w praktyce:
- Postawa ludzkiego ciała w kontekście tensegracji
- Statyczne i dynamiczne wzorce w kontekście tensegracji
- Funkcjonowanie układu napięć posturalnych
- Ocena i procedury terapeutyczne stosowane w przypadku zmian w funkcjonowaniu dróg odbierania informacji z układu napięcia posturalnego
- Różne drogi odbierania informacji
- Różne mechanoreceptory i ich działanie
- Różne sposoby przenoszenia sił na poziomie rdzenia kręgowego
- Różne centra przetwarzania informacji w ośrodkowym układzie nerwowym na poziomie czuciowym i ruchowym
- Fazy poznawczego uczenia się (Cognitive Learning)
- Drogi odpowiedzi motorycznej i ich manualna modulacja (Selektywna Manualna Indukcja, SMI)
- Integracja nowego wzorca dynamicznego w różnych częściach ciała
- Statyczna / Dynamiczna Integracja
- Auto-terapia
Piąte seminarium. Integracja Mięśniowo-Powięziowa – Koncepcja Powięziowych Centrów Dynamicznych (dwa i pół dnia – 22 godziny)
GŁÓWNY CEL
Osiągnięcie pełnej integracji procedur terapeutycznych Indukcji Mięśniowo-Powięziowej w leczeniu urazów mięśniowo-szkieletowych. Zastosowanie Indukcji Mięśniowo-Powięziowej poprzez dystrybutory powięziowe. Seminarium jest teoretyczno-praktyczne i obejmuje zintegrowane procedury Indukcji Mięśniowo-Powięziowej. Program przewiduje dyskusję na poniższe tematy i zastosowanie ich w praktyce:
- Dynamika macierzy zewnątrzkomórkowej i jej znaczenie w procesie przenoszenia sił
- Macierz zewnątrzkomórkowa jako filtr biofizyczny, charakteryzujący się ochronną i odżywczą funkcją oraz unerwieniem komórkowym, odpowiedzią immunologiczną, procesami angiogenezy, włóknienia i odbudowy tkankowej
- Aktywacja komórkowych czynników epigenetycznych
- Zjawisko komunikacji komórkowej
- Dynamika integryn
- Procesy mechanotransdukcji (przenoszenia sił) i ich wpływ na dynamikę układu powięziowego
- Powięziowa łączność i dynamika mechanoreceptorów
- Powięziowa plastyczność i neurodynamika
- Zjawisko tensegracji w analizie patomechaniki układu mięśniowo-szkieletowego
- Macierz zewnątrzkomórkowa układu nerwowego i jej rola w dynamice sieci okołonerwowych
- Rola komórek glejowych i trójstronnych synaps
- Dysfunkcja układu mięśniowo-szkieletowego i allostaza
- Koncepcja powięziowych dystrybutorów
- Dynamika dystrybutorów powięziowych w połączeniu z mechanoreceptorami
- Główne rodzaje dynamicznych centrów powięziowych i ich charakterystyka
- Zastosowanie procedur terapeutycznych związanych z leczeniem powierzchownych centrów dynamicznych
- Zastosowanie procedur terapeutycznych związanych z leczeniem pierwotnych kostnych centrów dynamicznych
- Zastosowanie procedur terapeutycznych związanych z leczeniem kostnych centrów dynamicznych
- Analiza i zastosowanie dynamicznych centrów powięziowych w procesie terapeutycznym
- Pisemny egzamin końcowy
+39
