Niestabilność nadgarstka

Łódka płynie, księżyc świeci trójgraniasty groszek leci… Kto nie zna tego wierszyka o kościach nadgarstka?

Nadgarstek składa się z dwóch szeregów:

Szereg bliższy:

• kość łódeczkowata,
• kość księżycowata,
• kość trójgraniasta,
• kość grochowata.

Szereg dalszy:

• kość czworoboczna większa,
• kość czworoboczna mniejsza,
• kość główkowata,
• kość haczykowata.

Jako fizjoterapeuci, osteopaci i integratorzy strukturalni z kilkudziesięcioletnim doświadczeniem klinicznym, praktycznie każdego dnia pracujemy z niestablinością nadgarstka. W poniższym artykule przedstawiamy jedynie wycinek naszej wiedzy. W o wiele szerszym zakresie (diagnostyka oraz klinika) zajmujemy się tym tematem podczas naszego kursu Masażu Tkanek Głębokich, do którego serdecznie zachęcamy wszystkich terapeutów (również studentów).

Niestabilność nadgarstka – etiologia i diagnostyka

Nadgarstek łączy się stawowo z kośćmi przedramienia, co stabilizowane jest przez więzadła poboczne łokciowe i poboczne promieniowe, a także promieniowo-nadgarstkowe. Jednak jak można zauważyć wyżej, zostało wymienionych wiele elementów kostnych, z których zbudowany jest nadgarstek i kości te muszą być odpowiednio chronione również przez więzadła, z czego największe znaczenie ma więzadło łódeczkowato-księżycowate.

Jeden niefortunny upadek na rękę może skończyć się uszkodzeniem niewielkich struktur, powodując niestabilność nadgarstka, które powoduje ogromne dysfunkcje, gdyż uniemożliwia wykonywanie codziennych czynności.

Najczęściej niestabilność nadgarstka powstaje na skutek upadku na wyprostowaną rękę, np. podczas poślizgnięcia się czy w sportach kontaktowych, ale możliwe jest też rozerwanie aparatu torebkowo-więzadłowego, gdy nadgarstek znajduje się zgięciu. Rozwija się ona we wczesnym lub późnym okresie po urazie.

Można wyróżnić różne stopnie skręcenia i nie wszystkie dają niestabilność. Warto wiedzieć, z którym z uszkodzeń mamy do czynienia:

• I stopień- gdy więzadło zostaje naciągnięte, jednak jego struktura nie zostaje naruszona, ale występują dolegliwości bólowe,
• II stopień- więzadło ulega częściowemu naderwaniu i oprócz nasilającego się bólu występuje obrzęk,
• III stopień- całkowite zerwanie więzadła. Występuje ból, obrzęk, a także niestabilność stawu.

Najczęściej spotyka się niestabilność łódkowo-księżycowatej, czyli skręcenie więzadła łączącego dwóch pierwszych bohaterów tego słynnego wierszyka. Powstaje na skutek upadku na wyprostowany lub odchylony łokciowo nadgarstek. Pacjent będzie skarżył będzie się na ból oraz obrzęk, a ich największe nasilenie będzie pomiędzy kością łódeczkowatą i księżycowatą. W badaniach obrazowych widoczne jest oddalenie się tych kości do siebie oraz stwierdza się niestabilność grzbietową. Dodatkowo w badaniu wykorzystuje się tak zwany manewr Watsona polegający na ucisku na pierwszą kość nadgarstka po grzbietowej stronie ręki, w którego czasie pacjent wykonuje przywodzenie, co wywołuje dolegliwości bólowe.

Inną strukturą, która może ulec skręceniu, co prowadzi do niestabilności nadgarstka jest więzadło księżycowato- trójgraniaste. Tym razem jego uraz również powstaje na skutek upadku na wyprostowany nadgarstek, jednak w przeciwieństwie do poprzedniego ręka ustawiona jest w odchyleniu promieniowym. W tym przypadku również występuje ból i wzmożona tkliwość podczas ucisku w okolicy kości księżycowatej i trójgraniastej, a w badaniu obrazowym można stwierdzić niestabilność dłoniową.

Jednak nie tylko stabilizatory kości w obrębie szeregów mogą zostać uszkodzone, ale także może dojść do skręceń więzadeł stabilizujące dwa szeregi nadgarstka i nazywa się to niestabilnością śródnadgarstkową. Dochodzi do niej, gdy zostanie zerwane więzadło stabilizujące kość główkowatą z szeregiem bliższym nadgarstka.

Statystyczną niestabilność nadgarstka cechuje jego nieprawidłowe ustawienie, które można zaobserwować na badaniu RTG w projekcji AP i bocznej. Dodatkowo wykonuje się badanie rezonansem magnetycznym, które pozwala na stwierdzenie stopnia uszkodzenia tkanek.

Leczenie

Leczenie zachowawcze w skręceniach nadgarstka stosuje się, gdy nie doszło do przerwania więzadeł. Ważne jest wtedy unieruchomienie stawu w ortezie, a wspomagająco można wykorzystać metodę RICE:

• R (rest) – odpoczynek
• I (ice) – chłodzenie,
• C (compression) – opatrunek uciskowy),
• E (elevation) – unoszenie kończyny.

Zastosowanie znajdą również zabiegi z fizykoterapii o działaniu przeciwbólowym i przeciwzapalnym, a także leczenie farmakologiczne. W późniejszym etapie wprowadza się ćwiczenia zwiększające zakres ruchomości w stawie oraz wzmacniające siłę mięśniową, a także kontrolę nerwowo-mięśniową.

Jednak w przypadku, gdy doszło do zerwania więzadeł należy zastosować inne postępowanie. Zabieg operacyjny polega na zszyciu i rekonstrukcji więzadeł, a jeśli nie doszło do całkowitego zerwania, ostre uszkodzenia mogą być nastawiane ręcznie i unieruchomienie drutami na okres 1-1,5 miesiąca. Po zabiegu operacyjnym również konieczna jest rehabilitacja.

W początkowym etapie jest konieczny odpoczynek oraz zimne okłady. Wraz z gojeniem się rany można wprowadzać ostrożne usprawnianie ruchowe celem odtworzenie zakresu ruchu w stawie, siły mięśniowej i kontroli nerwowo-mięśniowej.

Prawdopodobnie zainteresuje Cię artykuł dotyczący schorzenia występującego w okolicy nadgarstka o nazwie Ganglion

Jak może pomóc Masaż Tkanek Głębokich

Porady dla Twoich pacjentów

Jakie są objawy skręcenia nadgarstka

Objawy skręcenia nadgarstka to: ból, obrzęk, zasinienie, trudności w ruchach, sztywność, osłabienie siły i czucie w dłoni. Mogą wystąpić także trudności w utrzymaniu przedmiotów. W cięższych przypadkach może dojść do uszkodzenia więzadeł. Zaleca się wizytę u lekarza w celu uzyskania dokładnej diagnozy i odpowiedniego leczenia.

Jak usztywnić skręcony nadgarstek

• Zastosuj opaskę uciskową: Opaska uciskowa może pomóc w stabilizacji i ochronie skręconego nadgarstka.
• Unikaj nadmiernego ruchu: Unikaj aktywności, które wymagają dużego nacisku na nadgarstek, takie jak podnoszenie ciężkich przedmiotów, rzucanie, itp.
• Stosuj zimne okłady: Zimne okłady pomogą zmniejszyć ból i obrzęk. Możesz użyć torebki z lodem lub wyjąć schłodzone warzywa z zamrażarki i nałożyć na nadgarstek.
• Ćwiczenia rozciągające: Ćwiczenia rozciągające, takie jak rotacja nadgarstka, pomogą wzmocnić i uelastycznić nadgarstek.
• Terapia fizyczna: Terapia fizyczna może pomóc w leczeniu skręconego nadgarstka i zapobieganiu kolejnych urazów.
• Użyj ortezy nadgarstka: Orteza nadgarstka jest specjalnym urządzeniem, które pomaga w stabilizacji i ochronie nadgarstka.
• Skonsultuj się z lekarzem: Jeśli ból nadgarstka nie ustępuje, należy skonsultować się z lekarzem, aby ustalić przyczynę i zastosować odpowiednie leczenie.

Jak odróżnić stłuczenie od złamania nadgarstka

Jednym z najprostszych sposobów na odróżnienie stłuczenia od złamania nadgarstka jest użycie gejzeru bólu. Jeśli ból jest nieznośny, a ręka jest wyraźnie opuchnięta, prawdopodobnie mamy do czynienia z złamaniem. Stłuczenia zazwyczaj są mniej bolesne i opuchlizna jest mniej widoczna. Inne objawy złamania to trudności z ruchem lub niemożność uniesienia ręki. Warto skonsultować się z lekarzem w celu dokładnej diagnozy.