Przykurcz Dupuytrena

Jako fizjoterapeuci, osteopaci i integratorzy strukturalni z kilkudziesięcioletnim doświadczeniem klinicznym, praktycznie każdego dnia pracujemy z tak zwanym Przykurczem Dupuytrena. W poniższym artykule przedstawiamy jedynie wycinek naszej wiedzy. W o wiele szerszym zakresie (diagnostyka oraz klinika) zajmujemy się tym tematem podczas naszego kursu Masażu Tkanek Głębokich, do którego serdecznie zachęcamy wszystkich terapeutów (również studentów).

Przykurcz Dupuytrena – etiologia

Przykurcz Dupuytrena to schorzenie, w którym dochodzi do guzkowatego pogrubienia, zbliznowacenia i przykurczu zgięciowego rozcięgna dłoniowego, które stanowi przyczep końcowy dla mięśnia dłoniowego długiego i zrasta się ze skórą.

Jest to stan chorobowy, który w początkowym etapie może zostać niezauważony, gdyż powstają niepozorne wgłębienia na skórze palców, a w końcowym rezultacie może zakończyć się zwyrodnieniami zajętych obszarów. Zmiany zaczynają się od dłoni a później obejmują palce. Postępujące zgięcie zajętych palców zaburza funkcję dłoni do tego stopnia, że mogą wrastać paznokcie w zajęte palce. Schorzenie to dotyczy najczęściej mężczyzn powyżej 40 roku życia.

Są różne teorie mówiące o tym, co jest przyczyną powstawania przykurczu Dupuytrena – od czynników genetycznych, przez przewodnictwo nerwowe, aż po urazy.
I jak się okazuje w każdej z nich można znaleźć rzeczywiste odzwierciedlenie tego, co wpływa na rozwój choroby, ponieważ zarówno jego występowanie u członków rodziny, powinowactwo choroby z układem nerwowym jak i przebyte przeciążenia i mikrourazy spowodowane, np. pracą zawodową, mogą prowokować powstawanie zmian w rozcięgnie.

Choroba ta nie rozwija się z dnia na dzień, ale stopniowo od niezauważalnych zmian przechodzi w poważne deformacje. W początkowej fazie proliferacji zauważalna jest duża ilość fibroblastów, które namnażają się. W drugiej fazie dochodzi do rozwoju przykurczów w stawach, a w fazie trzeciej powstałe w poprzednim etapie skrócenia tkanek utrwalają się i nie mają już tendencji do rozwoju.

Przykurcz Dupuytrena – umiejscowienie i objawy

Przykurcz Dupuytrena zazwyczaj najbardziej uwidoczniony jest w palcu serdecznym oraz małym. Choroba dotyka głównie pasma podłużne rozcięgna dłoniowego. W początkowym etapie zauważalne są jedynie niewielkie zgrubienia na powierzchni dłoniowej ręki, które przekształcają się w guzki, a następnie w całe pasma ograniczające wyprost palców.

Oprócz ograniczenia zakresu ruchu pacjent skarżyć się będzie na parestezje oraz zaburzenia ukrwienia. Jednak w niektórych przypadkach jedynym objawem będą wciągnięcia na skórze palców, tworzące charakterystyczne, podłużne wgłębienia. Szczególnie narażone na rozwój przykurczy są osoby ze współistniejącymi chorobami, które nasilać mogą objawy choroby. Mowa tu o chorych na cukrzycę, padaczkę, czy alkoholizm. W tych przypadkach rokowanie jest znacznie gorsze niż u osób bez towarzyszących schorzeń.

Przykurcz Dupuytrena – przebieg choroby

Ponieważ przebieg choroby jest stopniowy, możemy również wyróżnić różne stadia przykurczu:

• Stadium 0- brak przykurczów, jedynie wciągnięcie skóry palców,
• Stadium 1- przykurczów w stawie śródręczno- paliczkowym, brak przykurczu w stawach międzypaliczkowych,
• Stadium 2- przykurcz występuje zarówno w stawach śródręczno- paliczkowych jak i międzypaliczkowych, jednak suma kątów przykurczu nie przekracza 90 stopni,
• Stadium 3- suma kątów przykurczu powyżej 90 stopni, ręka jest znacznie zwężona, często bez możliwości odwodzenia,
• Stadium 4- najgorzej rokujące stadium przykurczu, gdyż obejmuje również stawy międzypaliczkowe dalsze.

Przykurcz Dupuytrena – postępowanie

Terapia manualna tkanek miękkich i różnego typu formy rozluźniania mięśniowo-powięziowego jako formy fizjoterapii często pomagają uniknąć operacji i pomagają przywrócić funkcję ręki. Dodatkowo wspomagająco można stosować ultradźwięki, czy naświetlania zajętej okolicy.

Niestety niewielkie zmiany, które skutecznie można zahamować leczeniem zachowawczym łatwo przeoczyć, gdyż po nich następuje szybkie narastanie przykurczów, a stosowana rehabilitacja może nie przynieść oczekiwanych rezultatów, a w niektórych przypadkach zabiegi z zakresu fizykoterapii zaostrzają stan.

Jeśli zajęte są palce rozważa się leczenie chirurgiczne, lecz jest ono obarczone wieloma powikłaniami. Jeżeli były utrzymywane dłuższy czas w pozycji zgięciowej, to wtórne zmiany zwyrodnieniowe mogą uniemożliwić ich wyprost.

W większości przypadków zaleca się szerokie wycięcie zmienionego rozcięgna, jeżeli jest to niemożliwe, zwykłe rozdzielenie tkanek może przynieść poprawę funkcjonowania, utrzymującą się przez kilka lat.

Jest wiele technik operacyjnych, które stosuje się w usuwaniu zmian powstałych w przebiegu przykurczu Dupuytrena.

Po przeprowadzeniu zabiegu niezbędna jest rehabilitacja pacjenta. W pierwszych tygodniach niezbędne stosowanie jest szyn na noc oraz między ćwiczeniami w ciągu dnia. W usprawnianiu ruchowym należy skupić się zarówno na ćwiczeniach rozciągających jak i zwiększających zakres ruchomości w stawach. W późniejszym etapie wprowadza się ćwiczenia wzmacniające siłę mięśniową oraz zachęca pacjenta do wykonywania jak najczęściej czynności dnia codziennego ręką poddaną operacji.

Jak może pomóc Masaż Tkanek Głębokich

Masaż Tkanek Głębokich może być cennym narzędziem w terapii przykurczu Dupuytrena, pomagając w poprawie zakresu ruchu, redukcji napięcia i wspierając proces gojenia. MTG może być użyteczny z kilku powodów:

• Rozluźnienie tkanek: stosując MTG możesz pomóc w rozluźnieniu zwartych, włóknistych pasm tkanki łącznej, które charakteryzują właśnie przykurcz Dupuytrena. Złagodzi to napięcia i poprawi zakres ruchu w stawach palców.
• Poprawa krążenia: Poprzez MTG możesz zwiększyć przepływ krwi do obszarów dotkniętych przykurczem. To przyczyni się do dostarczenia większej ilości składników odżywczych i tlenu do tkanek, co może pomóc w procesie gojenia i redukcji blizn.
• Rozkład blizn: W przypadku długotrwałego przykurczu Dupuytrena mogą pojawić się blizny. Poprzez zastosowanie MTG pomożesz w rozkładzie tych blizn poprzez stymulację procesów remodellingu tkanki.
• Zwiększenie elastyczności: Poprzez systematyczne stosowanie masażu, zwiększysz elastyczność tkanki łącznej, co może pomóc w zapobieganiu nawrotom przykurczu.

Warto jednak podkreślić, że należy dostosować techniki masażu do indywidualnych potrzeb pacjenta i unikać nadmiernego ucisku, który może spowodować ból lub uszkodzenie tkanek. Ponadto, MTG powinien być częścią kompleksowego planu leczenia, który może obejmować również ćwiczenia rehabilitacyjne, ortezowanie i inne terapie fizyczne.

Porady dla Twoich pacjentów

Jak zlikwidować przykurcz palaca

• Ćwiczenia: Regularne wykonywanie ćwiczeń fizycznych, takich jak rozciąganie i rozgrzewka, może pomóc w zmiękczeniu mięśni i zmniejszeniu przykurczu.
• Masaż: Używanie maści rozgrzewającej lub masażu może pomóc w zmiękczeniu mięśni i zmniejszeniu bólu związanego z przykurczem.
• Terapia ciepłem: Ciepłe kąpiele lub używanie ciepłego kompresu na chore miejsce może pomóc w rozluźnieniu mięśni i zmiękczeniu tkanek.
• Terapia fizjoterapeutyczna: Fizjoterapeuta może pomóc w zdiagnozowaniu i leczeniu przykurczu. Mogą zalecić odpowiednie ćwiczenia i terapie, takie jak terapia manualna, które pomogą w zmniejszeniu bólu i poprawie ruchomości.
• Leki: Leki przeciwbólowe i przeciwzapalne, takie jak ibuprofen, mogą pomóc w zmniejszeniu bólu i zapalenia związanego z przykurczem.
• Chirurgia: W ciężkich przypadkach przykurczu, chirurgia może być konieczna w celu usunięcia lub przecięcia mięśni lub więzadeł, które powodują przykurcz.

Pamiętaj, że niektóre przykurcze mogą być poważne i wymagać natychmiastowej interwencji medycznej, dlatego ważne jest, aby skonsultować się z lekarzem, aby uzyskać najlepszą diagnozę i leczenie.

Jak rehabilitować przykurcz Dupuytrena

Rehabilitacja po operacji Dupuytrena jest ważna dla poprawy funkcji dłoni i powrócenia do codziennych czynności. Oto kilka wskazówek:

• • Ruchy rozciągające: Aby pomóc w odzyskaniu ruchomości i elastyczności palców, należy wykonywać ćwiczenia rozciągające.
  • Terapia manualna: Fizjoterapeuta może pomóc w utrzymaniu prawidłowej pozycji palców i zredukowaniu bólu.
  • Ćwiczenia siłowe: Aby wzmocnić mięśnie dłoni, należy wykonywać ćwiczenia siłowe, takie jak chwytanie piłeczek, gum i piłeczek gimnastycznych.
  • Terapia z zastosowaniem ciepła: Ciepłe okłady i kąpiele pomagają złagodzić ból i zapobiegać skurczom.
  • Wsparcie i opieka: Osoba po operacji Dupuytrena może potrzebować wsparcia i opieki w codziennym życiu.
  • Kontrola lekarska: Ważne jest, aby regularnie kontrolować stan dłoni u lekarza, aby upewnić się, że proces gojenia przebiega prawidłowo.
  • Cierpliwość: Rehabilitacja może trwać kilka miesięcy, dlatego ważne jest, aby być cierpliwym i systematycznie wykonywać ćwiczenia.

Pamiętaj, że rehabilitacja powinna być dostosowana indywidualnie do potrzeb i stanu zdrowia pacjenta. Zalecenia lekarza powinny być traktowane jako pierwszorzędne.

Czy przykurcz Dupuytrena boli

Tak, przykurcz Dupuytrena może powodować ból w zaawansowanych stadiach choroby. Ból może nasilać się podczas ruchów dłoni, takich jak chwytanie i otwieranie ręki. W niektórych przypadkach ból może być również odczuwalny w spoczynku. Leczenie może pomóc zmniejszyć ból i zapobiec dalszemu pogorszeniu się stanu.