Co znajdziesz w artykule?
Jako fizjoterapeuci, osteopaci i integratorzy strukturalni z kilkudziesięcioletnim doświadczeniem klinicznym, praktycznie każdego dnia pracujemy z ostrogą piętową. W poniższym artykule przedstawiamy jedynie wycinek naszej wiedzy. W o wiele szerszym zakresie (diagnostyka oraz klinika) zajmujemy się tym tematem podczas naszego kursu Masażu Tkanek Głębokich, do którego serdecznie zachęcamy wszystkich terapeutów (również studentów).
Ostroga piętowa – etiologia
Ostroga piętowa w swojej etiologii przedstawia się zróżnicowanie. Podeszwowa powierzchnia stopy stanowi częstą przyczynę problemów. Ograniczenia związane z rozcięgnem podeszwowym często mają związek ze skróceniem mięśni kulszowo-goleniowych.
Poza tym duży wpływ na pojawienie się ostrogi piętowej ma zwiększenie lordozy lędźwiowej i przeprost górnej części odcinka szyjnego kręgosłupa. Do kolejnych czynników predysponujących zalicza się płaskostopie, zwiększone obciążenie przodostopia, nadwagę, źle dobrane obuwie, koślawość lub szpotawość stóp.
Co ciekawe, zapalenie powięzi podeszwy jest trzecim pod względem częstości urazem u biegaczy.U osób z wszelkiego rodzaju zaburzeniami postawy, w tym przypadku nadmiernie napiętą taśmą powierzchowną tylną spowodowaną przesunięciem kończyn dolnych w przód może dojść do docisku kości piętowej w kierunku stawu skokowego dolnego.
Nieprawidłowe umiejscowienie środka ciężkości za każdym razem oddziałuje na układ mięśniowo powięziowy. Przyczynia się to do rozwoju przeciążeń. Żywy organizm, a w szczególności ludzki posiada ogromny potencjał adaptacyjny i ochronny w odpowiedzi na zmieniające się warunki zewnętrzne, lub wewnętrzne.
W momencie, gdy dojdzie do niewłaściwego obciążania naszego układu kostnego zostaje zaburzona praca na poziomie struktur miękkich. Zdarza się, że osoby, które notorycznie przeciążają powięź podeszwową doprowadzają do odciągania okostnej od kości piętowej. W przestrzeni pomiędzy okostną a tkanką kostną znajdują się wyspecjalizowane komórki o nazwie osteoblasty.
Osteoblasty to inaczej komórki kościotwórcze, odpowiadają za wytworzenie macierzy kostnej inaczej osteoidów.
Pacjenci, którzy narażeni są na powtarzające się przeciążenia powięzi podeszwowej doprowadzają do powstania stanu zapalnego. W celu samoobrony organizm wypełnia przestrzeń pod okostną tworząc omawianą ostrogę piętową. Dodatkowo odkrycia wskazują, że pacjenci z zapaleniem powięzi podeszwy dostosowują chód, co skutkuje zmniejszoną siłą pod tylną i przednią częścią stopy z objawami. Ponadto u pacjentów z zapaleniem powięzi podeszwy obserwowano zwiększone obciążenie palców, co sugeruje, że funkcja palców odgrywa ważną i wcześniej niezidentyfikowaną rolę ochronną. Postanie tego rodzaju zmiany jest procesem fizjologicznym i w pełni naturalnym.
Pacjenci zmagający się z ostrogą piętową skarżą się na kłujący ból, który ma zazwyczaj związek z uciskiem na nerw czuciowy.
Patrząc na całokształt naszego ciała, możemy się domyślać, że dysfunkcja objawiająca się na poziomie kości piętowej doprowadza do kolejnych zmian strukturalnych w okolicy ścięgna Achillesa.
Ścięgno bezpośrednio jest połączone z trzema strukturami takimi jak mięsień płaszczkowaty, mięsień brzuchaty i mięsień podeszwowy. W związku z tym każda zmiana na poziomie Achillesa będzie równie wpływała na sąsiadujące tkanki.
Ostroga piętowa – fizjoterapia
Jeżeli wiemy co bezpośrednio predysponuje do powstania ostrogi piętowej czas zastanowić się co w takim razie oferuje nam fizjoterapia. W celu poprawy stanu zdrowia pacjenta należy przeprowadzić szczegółowe badanie podmiotowe i przedmiotowe. Dokładna analiza postawy ciała jest w stanie nakierować nas na pierwotną przyczynę dającą dolegliwości w okolicy kości piętowej.
W terapii przeciwbólowej, a przy okazji krótkoterminowej doskonale sprawdza się fala uderzeniowa. W zaawansowanych przypadkach w celu szybkiego pozbycia się dolegliwości warto zastosować tego typu działanie. Jednak, aby poprawić stan zdrowia pacjenta i zmniejszyć jego predyspozycje do powtarzających się problemów, należy podejść do problemu całościowo i holistycznie. Czas terapii jest silnie uzależniony od stopnia zaawansowania zmian.
W celu poprawy jakości życia i zmniejszenia ryzyka występowania ostrogi piętowej zaleca się rolowanie twardą piłeczką podeszwowej powierzchni stóp. Tego typu działanie jest szczególnie rekomendowane sportowcom, a przede wszystkim biegaczom.
Ostroga piętowa a rolowanie. Rolowanie mało sprężystej struktury ma na celu sterowanie napięciem synergistycznym. Jak się okazuje nasze rozcięgna podeszwowe to niezwykle silne struktury. Podczas przenoszenia ciężaru ciała wydłużają się jedynie o 4 procent swojej długości a po wypreparowaniu jest w stanie utrzymać ciężar o wartości 120 kg.
Rolowanie będzie doskonale wpływało na tkankę mięśniową. W szczególności na przywodziciela palucha, zginacza krótkiego palca małego, mięsień czworoboczny stopy czy też mięśnie glistowate.
Mimo, że są to małe mięśnie i dosyć często są pomijane to tworzą fundament postawy naszego ciała, z tego powodu powinniśmy zadbać o ich regenerację i stworzyć im odpowiednie środowisko do codziennej pracy podczas chodu.
Thomas W. Myers ,, Taśmy anatomiczne ‘’ dbpublishing 2014
Ana Paula Ribeiro 1, Francis Trombini-Souza , Vitor D Tessutti , Fernanda R Lima , Sílvia MA João , Isabel CN Sacco Wpływ zapalenia powięzi podeszwy i bólu na rozkład nacisku podeszwowego biegaczy rekreacyjnych 2011
Kitaoka H., Luo Z., Growney E., Berglund L, An K., Material properties of the plantar aponeurosis. Foot&Ankle International 1994.
Petraglia F., Ramazzina I., Constantino C., Plantar fasciitis in athletes: diagnostic and treatment strategies. A systematic review. Muscles, Ligaments and Tendons Journal 2017
Scott C Wearing 1, James E. Smeathers , Stephen R Urry Wpływ zapalenia powięzi podeszwy na pionową siłę reakcji stopy na podłoże 2003
Jak może pomóc Masaż Tkanek Głębokich
Porady dla Twoich pacjentów
Od czego robi się ostroga na piętach
Ostrogi na piętach są wykonane z tworzyw sztucznych, metalu lub drewna i służą do łagodzenia bólu pięty, poprawy postawy i stabilizacji stawu skokowego. Mogą być stosowane w przypadku różnych dolegliwości, takich jak zapalenie ścięgna Achillesa, bolesne otarcia czy nadmierne obciążenie stóp.
Jak leczyć ból ostrogi piętowej
Ból ostrogi piętowej można leczyć przy pomocy kilku metod:
- Leki przeciwbólowe: Można stosować leki przeciwbólowe, takie jak ibuprofen, paracetamol lub ketonal, aby złagodzić ból.
- Terapia fizyczna: Ćwiczenia i terapia manualna pomagają złagodzić ból i poprawić funkcjonowanie stawów.
- Ortezy: Ortezy pomagają wspierać stopę i zmniejszać nacisk na ostrogę piętową.
- Fizjoterapia: Fizjoterapia może pomóc w złagodzeniu bólu i poprawie funkcji stawów.
- Zmiana obuwia: Noszenie wygodnego i odpowiedniego obuwia może pomóc w złagodzeniu bólu.
Jeśli ból jest silny i nie ustępuje, należy skonsultować się z lekarzem, aby wykluczyć poważniejsze choroby i uzyskać właściwą diagnozę.
Czy ostroga piętowa jest groźna
Ostroga piętowa jest formą bólu i dolegliwości, która może być bardzo uciążliwa i powodować utrudnienia w codziennym funkcjonowaniu. Nie jest jednak bezpośrednio groźna dla zdrowia i życia. Ważne jest jednak jej odpowiednie leczenie, ponieważ jej nieleczenie może prowadzić do pogorszenia stanu zdrowia i nasilenia dolegliwości.
Jakie są skutki nieleczonej ostrogi piętowej
Jednym z najpoważniejszych skutków nieleczonej ostrogi piętowej jest pogorszenie funkcji stawu skokowego, co może prowadzić do trwałego uszkodzenia stawu i zwiększenia ryzyka zachorowania na zwyrodnienie stawu. Może również prowadzić do utraty zdolności do poruszania się i wprowadzenia do stałego bólu, co może mieć negatywny wpływ na jakość życia i codzienne funkcjonowanie. W niektórych przypadkach może prowadzić do powstawania dodatkowych problemów zdrowotnych, takich jak skrzywienie kręgosłupa i urazy kolana.