Co znajdziesz w artykule?
Czym jest chromanie przestankowe?
Znane również jako choroba niedokrwienna kończyn dolnych, to schorzenie charakteryzujące się zaburzeniem przepływu krwi w naczyniach krwionośnych, które prowadzi do ograniczonego dopływu krwi do mięśni nóg podczas aktywności fizycznej. Fizjoterapeuci odgrywają kluczową rolę w zarządzaniu tym schorzeniem, oferując pacjentom skuteczne strategie leczenia.
Przyczyny i Etiologia
Chromanie przestankowe najczęściej wynika z miażdżycy tętnic. Inne przyczyny obejmują cukrzycę, palenie papierosów, nadciśnienie tętnicze oraz czynniki genetyczne, zaburzenia krzepliwości krwi.
Objawy
Głównym objawem jest ból lub dyskomfort w mięśniach nóg podczas chodzenia lub wykonywania innych form aktywności. Objawy ustępują po krótkim odpoczynku, natomiast w miarę postępu choroby, ból może występować nawet podczas niego. Towarzyszy mu także mrowienie, drętwienie, a czasem nawet owrzodzenia na stopach.
Diagnostyka
Diagnoza chromania przestankowego opiera się na dokładnym wywiadzie medycznym, badaniu fizykalnym oraz testach. Najczęściej stosowanymi są badania tętnic dopplerowskie, angiografia, czy badania obrazowe, takie jak tomografia komputerowa (TK) czy rezonans magnetyczny (MRI). Ocenie podlega także stopień zaawansowania schorzenia, który ma istotne znaczenie dla określenia strategii leczenia.
Chromanie przestankowe a fizjoterapia
Fizjoterapeuci odgrywają kluczową rolę w leczeniu chromania przestankowego. Ich głównym celem jest poprawa krążenia krwi, zwiększenie wydolności fizycznej oraz złagodzenie bólu. Edukują również pacjentów w celu dostosowania stylu życia, by zminimalizować objawy. Terapia może obejmować ćwiczenia aerobowe, ćwiczenia siłowe, a także techniki poprawiające elastyczność mięśni i stawów.
Masaż tkanek głębokich jest skuteczną techniką, która może być zastosowana w leczeniu. Poprzez manipulacje mięśni, masażyści mogą poprawić krążenie krwi, redukować napięcia mięśniowe oraz złagodzić ból. Masaż ten może również wpływać korzystnie na elastyczność tkanek miękkich, co przyczynia się do poprawy funkcji naczyń krwionośnych. W połączeniu z innymi formami terapii, MTG może być cennym elementem kompleksowego planu leczenia.
Porady dla Twoich pacjentów
Poniżej przedstawiamy pytania, które najczęściej pojawiają w naszych gabinetach.
Jaka rehabilitacja na chromanie przestankowe?
Poniżej przedstawiamy ogólne zasady rehabilitacji, ale ważne jest, aby dostosować plan do indywidualnych potrzeb pacjenta przy współpracy z zespołem medycznym.
- Regularna aktywność fizyczna, zwłaszcza aerobowa. Ćwiczenia takie jak chodzenie, jazda na rowerze, pływanie czy ćwiczenia na bieżni mogą poprawić przepływ krwi, wydolność serca i ogólną kondycję.
- Wzmocnienie mięśni nóg, które poprawią stabilność stawów i pomogą w utrzymaniu równowagi. Ćwiczenia siłowe powinny być prowadzone stopniowo i dostosowywane do indywidualnych możliwości.
- Systematyczne rozciąganie.
- Ważne jest, aby pacjent zrozumiał swoją chorobę i nauczył się radzić sobie z jej objawami. Edukacja dotycząca zdrowego stylu życia, jak dieta, kontrola ciśnienia krwi i unikanie palenia papierosów.
- W niektórych przypadkach stosuje się specjalne urządzenia do kompresji, które pomagają w poprawie krążenia krwi w nogach.
Co oznacza stopień IIb według klasyfikacji Fontaine a?
Klasyfikacja Fontaine’a jest systemem oceny stopnia zaawansowania choroby naczyń obwodowych, w tym chromania przestankowego.
W tej skali stopień IIb wskazuje na umiarkowany dolegliwy stan choroby, w którym ból w spoczynku jest obecny, który znacznie utrudnia normalną aktywność fizyczną. Objaw ten może być związany z postępem miażdżycy tętnic obwodowych, co jest powodem ograniczonego dopływu krwi do mięśni podczas odpoczynku, a nie tylko podczas wysiłku, jak w przypadku wcześniejszych etapów choroby.
Jakie ćwiczenia przy miażdżycy kończyn dolnych?
- Zaleca się spacerowanie i stopniowe zwiększanie odległości i tempa, z uwzględnieniem indywidualnych zdolności pacjenta.
- Rower, który pomaga w poprawie krążenia krwi.
- Ćwiczenia oporowe takie jak przysiady, wspięcia na palce, podnoszenie nóg.
- Stanie na jednej nodze.
U kogo występuje chromanie przestankowe?
Przewlekłe niedokrwienie kończyn jest powszechne i dotyczy około 3–10% populacji. Jego częstotliwość wzrasta wśród osób powyżej 70. roku życia, gdzie może dotyczyć nawet 15–20% osób, zazwyczaj mężczyzn. Chromanie przestankowe występuje częściej u mężczyzn (5%) niż u kobiet (2,5%) po ukończeniu 60. roku życia. Ryzyko amputacji u pacjentów jest stosunkowo niskie, wynosząc około 2–3% przy odpowiednim leczeniu. Jednakże w 5–10% przypadków może dojść do krytycznego niedokrwienia kończyny. Nasilenie objawów może wzrosnąć w ciągu kolejnych 5 lat choroby, szacując prawdopodobieństwo na 10–20%, przy czym jest ono największe w pierwszym roku po diagnozie (6–9%) i niższe w kolejnych latach (2–3% rocznie).